Geluid kan een concert maken of breken. Waar in de concertzaal hoor je de band op het podium het beste? Waar moet je vooral NIET gaan staan? en welke Nederlandse zaal steekt er qua geluid met kop en schouders bovenuit? Wij vroegen dit en meer aan geluidstechnicus David Hol!David Hol is bepaald geen onbekende in het vak. Hij is al ruim twintig jaar geluidstechnicus van DI-RECT en sinds kort ook van Duncan Laurence. Daarnaast mixt hij voor Kensington alle radio- en tv-optredens en gaat hij op dit moment de theaters langs met Maaike Ouboter. David ademt geluid. Hij had er daarom wel oren naar toen we hem vroegen om een aantal prangende vragen over geluid bij concerten te beantwoorden. AkoestiekVolgens David begint goed geluid in een zaal bij de akoestiek. Dat moet al aan de tekentafel worden meegenomen. "In de ene zaal heeft de architect erover nagedacht en in de andere zaal is het alleen maar om het plaatje gegaan", vertelt David.Ook het ontwerp van het geluidssysteem is volgens de technicus van groot belang. Gelukkig zijn die systemen de laatste jaren steeds moderner geworden. "Met een computersimulatie kun je voorspellen hoe een ruimte gaat klinken. Dit is iets wat de afgelopen tien à vijftien jaar echt verbeterd is en nog elk jaar beter wordt", aldus David over de technische ontwikkelingen. "Dus hopelijk gaan we dat ook merken in de zalen."Muren en balkonsWaar de architect volgens David zeker over moet nadenken zijn de muren. "Door muren krijg je reflecties en ze zorgen er ook voor dat frequenties, midden, hoog en laag, niet altijd gebalanceerd zijn. Dat is absoluut de grootste stoorzender. Muren zorgen ervoor dat het geluid niet overal gelijk is."Ook balkons doen iets met het geluid in de zaal. Op een balkon zit je qua geluid niet altijd ideaal, maar volgens David kan dit bij een goed geluidsontwerp een prima plek zijn. Onder een balkon zit je als bezoeker per definitie beroerd: “Eigenlijk is onder het balkon de allerslechtste plek."Welke plek in de zaal Natuurlijk weet David ook waar je wél moet gaan staan. “In mijn optiek is de beste plek de driehoek tussen de twee speakers links en rechts en de front of house positie (de geluidsman in de zaal, red.). Dit is de ‘fanatieke driehoek’ voor de mensen die het echt willen zien. En qua sound, licht en beeld zit je daar ook op de goede plek. Ik zou adviseren om altijd daar te staan en dan zo dicht mogelijk bij de front of house.”Het is dan ook niet zonder reden dat de geluidsman juist daar, vaak op ongeveer driekwart van de zaal, staat. “Dan zit je volledig in het stereobeeld. Links en rechts komen daar samen. Wanneer je uit het midden gaat zitten krijg je dat speakers niet tegelijk aankomen", aldus David. "Als technicus heeft het overigens mijn voorkeur om net niet in het midden te gaan zitten. Negentig procent van het publiek zit namelijk ook niet in het midden."Beste zaal in Nederland Vraag David naar zijn favoriete Nederlandse zaal qua geluid en hij hoeft niet lang na te denken. "AFAS Live. Dat is typisch zo'n zaal waarbij is nagedacht over de akoestiek toen ze 'm gingen ontwerpen. En als je naar de kleinere clubzalen kijkt is 013 een goed voorbeeld", aldus de technicus. Ook de Ziggo Dome is volgens hem een uitstekende zaal. "Dat is eigenlijk een grotere versie van de AFAS Live.Toch is het lang niet overal in Nederland altijd goed voor elkaar. Zo wordt er na concerten in stadions als de Johan Cruijff ArenA en GelreDome nog weleens geklaagd over de geluidskwaliteit. Dat is deels te fixen, weet David. “Een oplossing bij galmende zalen is meer speakers achter elkaar ophangen, waardoor je in het directe geluid van de speakers zit. Daardoor hoeft de speaker niet dertig à veertig meter te overbruggen."De perfecte geluidservaring zal altijd een utopie blijven. De concertganger die dat verwacht kan volgens David Hol misschien beter thuisblijven. "Dan kun je het beste voor je stereo gaan zitten. Livemuziek is ook de ervaring."Foto's: Ben Houdijk
